پرورش بلدرچین و هر آنچه که باید بدانید
بلدرچین
بلدرچین متعلق به یک گروه بزرگ از پرندگان که شامل چندین سرده از پرنده های کوچک هستند و به مشهور ترین گونه از راسته ماکیان سانان ، هستند.
بلدرچین ها جثه بسیار ریزی دارند و دوست دارند روی زمین زندگی کنند.آنها از حشرات، جنبده های کوچک و دانه ها تغذیه می کنند. در بعضی از کشورها، گونه های بخصوصی از بلدرچین را با شمار زیاد، پرورش می دهند و از گوشت و تخم آنها استفاده کنند تا حتی در شکارگاهها به دنبال این نوع بلدرچین ها نباشند گرچه بخاطر گوشت و پرهایشان در محل زنگی طبیعی خودشان مورد شکار واقع می شوند.
نام های بلدرچین
در خاورمیانه و در بین فارسی زبانها بلدرچین به نامهای متفاوتی مشهور بوده ولی واژه بلدرچین اصالتا ترکی است و از اصلی ترین نام های این پرنده ریز جثه است. کوگ پور (kowgpoor) یا فرزند کبک نامی بود که لر زبان ها این پرنده را به آن نام می شناختند و در زبان گیلکی با نام وشم/وشم مشهور بود و سومین پادشاه ایرانی را به خاطر علاقه وافرش به شکار بلدرچین وشمگیر نامیدند. البته بلدرچین در گویش های محلی به نام های زیادی مشهور بود که برای اطلاعات بیشتر میتوانید به این لینک مراجعه فرمایید:
واژهٔ «بدبده» در فارسی جدید بهویژه در گویش کرمانی
در متون فارسی میانه و نیز درگویش زبان کردی و گویشهای هراتی
در فارسی کلاسیک واژه «وَرْتِج/وَرْتیج/وَرْدیج»
در عربی از واژههای «سَمانی» و «سَلوی» استفاده میشود که وارد زبان فارسی هم شده است.
در مازندران و برخی مناطق گیلان وسمنان «وَرده»
در ویکیپدیای تاجیکی «بیدانه» عنوانی است که تاجیکی ها به این پرنده داده اند ولی آنها هم به جز این مورد استثنایی دقیقا از واژه های که در سطرهای قبلی به آن اشاره شد، برای نامگذاری این پرنده استفاده می کردند مثل کرک، ورتیش، سلوی، وریشک و وشم
بلدرچین در کتاب های آسمانی و مابین اسطوره ها
عهد عتیق روایت می کند بلدرچین یکی از معجزه های آسمانی بود که یهوه آنرا برای اسرائیلی هایی که از مصر مهاجرت کرده و دچار سرگردانی بودند، نازل کرده بود. در قرآن (بقره: ۵۷، اَعراف: ۱۶۰ و طه: ۸۰) به این موضوع اشاره شده است. . این امر با توجه به مهاجرت بلدرچینها از منطقه مدیترانه مورد بررسی است.
گله های بسیاری از بلدرچین ها در فصل بهار از راه صحرای بزرگ سینا در افریقا به آسیا و اروپا کوچ می کنندو در فصل پاییز هم همین مسیر را برمی گردند. از انجا که این پرنده ها در ارتفاعهای پایین تری پرواز می کنند برای رفع خستگی روی زمین می نشینند و ممکن است در همین حین براحتی شکار شوند.
افسانه های زیادی در مورد بلدرچین در بعضی از کتابهای قدیمی نقل شده است . در برهان قاطع گفته شده است بلدرچین یک پرنده دریایی است. مرتضی زیبدی نقل می کند: سمانی (بلدرچین) جزو پرندگان مهاجر است، ولی معلوم نیست از کجا آمده است. به گفته برخی ها این پرنده را دیده اند که یک بال خود را داخل آب می برد و بال دیگرش را مثل بادبان کشتی بر روی آب باز می کند و روی سطح دریا پرواز می کند ولی می دانید این افسانه چگونه به وجود آمده است؟ از آنجایی که این پرنده در فصل کوچ کردن قدرت این را ندارد تا در مسیرهای طولانی تری پرواز کند بنابرین برای ادامه پرواز از بالهای موافق کمک می گیرد، در مسیر های کوچ و زمانی که از روی دریای مدیترانه عبور می کند چون خسته می شوند، به دریا می افتند و همانطوری که زیبدی می نویسد «با بالی فرورفته در آب دریا و بال دیگر مانند بادبانی گسترده بر روی آب» خودشان را به ساحل می رسانند. در سالهای دور 1320/1940 هنگام کوچ میلیونها بلدرچین در فصل های بهار و تابستان در سواحل مدیترانه براحتی شکار می شدند و به همین دلیل از آن زمان تعداد آنها کمتر شده است.
<<قَتیل الرَّعد>> در عربی کلاسیک، نامی است که این پرنده را به آن می شناسند چون فکر می کنند با شنیدن صدای غرش رعد و برق می ترسد و می میرد.
بر اساس افسانه های ایرانی نقل شده است که این پرنده با یادآوری نام خدا یک دانه گندم، از مال کودک یتیم، خورده است ولی بعداً ازانجام کار بدش، شرمنده شد و مدام تکرار کرد «بَد بَده» = یعنی کار بدی کرده است. در واقع چون در صدای آوازش کلمه بدبد تکرار می شود، این افسانه هم از آنجا نشات گرفته است.
بلدرچین در طب سنتی
بلدرچین در طب سنتی خواص زیادی دارد مثلا گفته شده، کسی که به بیماری صرع مبتلاست، اگر کیسه صفرای بلدرچین را لیس بزند در کاهش این بیماری فواید زیادی دارد.گوشی که درد می کند، با چکتندن خون بلدرچین در آن بهبود می یابد. کسی که سنگ دل است اگر مدام از گوشت بلدرچین بخورد دلش نرم می شود مخصوصا که این خاصیت در قلب آن وجود دارد. پزشکان قدیمی اعتقاد دارند، اگر بخواهید کودکان زودتر از موعد زبان باز کنند، بهتر است از تخم این پرنده استفاده کنید گرچه این باور از صدا و پرچانگی آواز بلدرچین نسبت به جثه ریزی که دارد نشات گرفته است.
سود حاصل از پرورش بلدرچین
آیا تا به حال سود حاصل از پرورش بلدرچین را برآورد کرده اید؟
در ابتدای این مقاله سرمایه مورد نیاز برای پرورش بلدرچین و سود حاصل از آنرا را مورد بررسی قرار می دهیم ، با کمی تحقیق به این امر پی خواهید برد که بازر پرورش بلدرچین چگونه رونق گرفته است چرا که فواید زیادی در پرورش این پرنده ریز جثه وجو دارد بطوری که بسیاری از مردم حتی به صورت خانوادگی به این کار ترغیب شده اند و با گذشت زمان آنها را به بزرگترین پرورش دهندگان بلدرچین تبدیل کرده است.
مرحله اول: در ابتدا لازم است برای این کار به فکر یک مکان باشید . زیر زمین، پشت بام، انباری ها و یا هر مکان سرپوشیده حتی یکی از اتاق های اضافی که در منزلتان بلا استفاده است و اگر تصمیم دارید به شکل صنعتی به این شغل بپردازید، سوله های کوچک در مناطق روستایی را با حداقل ترین کرایه در ماه، حدود 400 الی 500 هزار تومان اجاره کنید.
مرحله دوم: تجهیزات لازم برای راه اندازی پرورش بلدرچین را مهیا کنید که مهمترین و ضروری ترین آنها تهیه قفس های استاندارد از جنس ورق و مفتول های گالوانیزه ضد زنگ و کششی می باشد . اگر به این امر مهم در تهیه قفس توجه نکنید، قطعا در ادامه کار با مشکلات زیادی از جمله پوسیدگی، زنگ زدگی و بیماری های قابل انتقال از قفسه های مسوار و آهنی مواجه خواهید شد.
قیمت تجهیزات پرورش بلدرچین
اگر هدفمان پرورش گله 2000 تایی است در حدود پنج الی شش میلیون تومان برای تهیه قفس های آنها، لازم است.
قیمت بلدرچین
در ابتدا توصیه می کنیم برای دوره های اول و دوم بلدرچین بالغ تهیه کنید. بلدرچین بالغ چیست؟ بلدرچین های 40 الی 45 روزه هستند که به سن تخم گذاری رسیده اند.در حال حاضر قیمت بلدرچین بالغ حدود 2500 تومان است یعنی شما برای تهیه یک گله 2000 تایی به پنج میلیون سرمایه احتیاج دارید.
سود پرورش بلدرچین
راندمان تخم گذاری گله 2000 تایی در سود حاصله تاثیر گذار خواهد بود. در حالت معقول و منطقی یک بلدرچین چهار الی پنج عدد تخم می گذارد که اگر حساب کنیم، در ماه مجموعاً 40.000 تخم خواهیم داشت.قیمت هر عدد تخم بلدرچین با محاسبه جیره غذایی آنها در بازار کنونی 80 تومان است . هزینه 40.000 تخم برابر است با 3.200.000 تومان که می توانید به مغازه دارها یا سوپر مارکت ها به قیمت 120 تومان بفروشید یعنی 4.800.000 تومان
جمع بندی و سود حاصل از گله 2000 تایی بلدرچین
هزینه مکان، خرید تجهیزات لازم اعم از قفسه + بلدرچین در حدود 11.000.000 تومان
هزینه تخم گذاری با احتساب جیره غذایی ماهانه 3.200.000 تومان
سود شما از فروش تخم ها 1.600.000
تغذیه بلدرچین
دان مصرفی
بلدرچین ها مثل مرغ ها همه چیز خوار هستند اما جیره مصرفی آنها باید از ارزش پروتینی بالایی برخوردار باشد که اگر این مسئله مورد توجه قرار نگیرد بلدرچین ها تخم نمی گذارند و یا اگر بگذارند، تعداد آنها کم و کوچکتر خواهند بود در حالی که بلدرچین ها جزو پرندگانی است که خیلی زود به سن بلوغ و تخم گذاری می رسند و دفعات تخمگذاری آنها در طول سال از سایر پرندگان خیلی بیشتر است.
اگر می خواهید دوران تخم گذاری بلدرچین ها طولانی و تداوم داشته باشد به این امر توجه داشته باشید که 28 تا 32 گرم دان مصرفی پروتئین دار جیره غذایی یک عدد بلدرچین در طول روز است که این مقدار به 4 وعده بین ساعت های 7 تا 8 صبح ، 11 تا 12 ظهر، 15 تا 16 بعد از ظهر، 19 تا 20 در پایان روز و به مقدار 7 تا 8 گرم در هر دان مصرفی تقسیم می شود گرچه یک بلدرچین روزانه تا 60 گرم هم می تواند از دان مصرفی تغذیه کند.
موارد دیگری هم وجود دارند که با تهیه آنها می توانید به عنوان غذای پرو تئینی برای جیره غذایی بلدرچین ها استفاده کنید که در پایین به مهم ترین آنها اشاره کردیم.
- جیره غذایی آماده : این جیره های غذایی به صورت آماده در بازار یافت می شود گرچه دارای غلات و سبزیجات نیستند ولی میزان پروتئین مصرفی برای یک بلدرچین را دارا هستند.
- مواد غذایی مکمل
کرم های خوراکی
یک جیره غذای ازران قیمت است ولی مکمل خوبی برای تامین 40 درصد از پروتئین لازم برای غذای بلدرچین را داراست.
حشرات
حشراتی از قبیل سوسک ، خرمگس،مورچه و هر خزنده می تواند مکمل غذایی خوبی برای پرورش یک بلدرچین گوشتی باشد.
بذرها
بذر های ارزان قیمت و ریز
جوانه
هر بذری که تازه جوانه زده است و هنوز به گیاه تبدیل نشده است.
مواد معدنی
جوجه ها برای شکل گیری استخوان و بلدرچین های تخم گذار برای تقویت پوسته های تخم شان به مواد معدنی هم احتیاج دارند که باید در هر سن و دوره خاصی در دان مصرفی آنها قرار داد.مکمل های معدنی با فرمول های بخصوص و به صورت صنعتی تهیه می شوند.
آب
آب هم از مهمترین گزینه ها برای پرورش بلدرچین می باشد . اگر سیستم آبخوری به پرنده دچار نقص شده باشد و یا روند آبرسانی کامل نباشد، فرآیند تخم گذاری آنها را دچار مشکل می کند.بهترین روش برای رفع این مسئله استفاده از سیستم های آبرسانی خودکار است که در قسمت بیرونی قفس ها تعبیه می شوند و پرنده ها برای رفع تشنگی به سوپاپ های تامین آب نوک می زنند.فراموش نکنید که بلدرچین ها هر روز به آب تازه احتیاج دارند آبی که نه سرد است و نه گرم چون ممکن است از خوردن آن خودداری کنند.
دارو
اگر می خواهید بلدرچین های که پرورش می دهید از بیماری ها که حیات آنها را تهدید می کنند در امان باشند بهتر است از داروهای مجاز برای پیشگیری از بیماری های شایع در بین این پرندگان در جیره غذایی شان بکار برید.البته بهتر است از آنتی بیوتیک ها هم برای در امان نگه داشتن سلامت بلدرچین ها استفاده کنید.
بیماری های بلدرچین چیست و چگونه می توان از شیوع آنها جلوگیری کرد؟
با یک مدیریت خوب و سازمان یافته می توانیم از شیوع بیماری هایی که حیات یک بلدرچین را تهدید می کند جلوگیری کنیم و آگاهی های لازم در این باره را در پیشبرد اهدافمان پیش رو داشته باشیم. نکات قابل توجهی را برای جلوگیری از این امر حیاتی در نظر داشته باشید.
1.محل زندگی بلدرچین ها باید مجهز به تهویه هوا باشد .
- موانع مورد نیاز برای جلوگبری از ورود جانوان موذی
- محل زنگی بلدرچین ها باید تمیز و عاری از هر نوع آلودگی باشند.
- پرنده های دیگر را در داخل قفس بلدرچین ها و حتی در مجاورت آنها نگذارید چون هر پرنده بیماری های خاص خود را دارد وممکن است پتانسل های لازم در برابر مقابله با بیماری های پرندگان دیگر را نداشته باشند.
جالب است بدانید بلدرچین هایی که تازه به بلوغ رسیده اند و جوان تر از بلدرچین های مادرند، نسبت به حساسیت و شرایط سنی ممکن است، آلوده به میکروارگانیسم و ناقل بیماری به سایر بلدرچین ها باشند حتی پیشنهاد می شود که در مزارع بزرگ بلدرچین سرپرست های جداگانه ای استخدام شوند.اگر در سوله های جداگانه پرندگان دیگری پرورش داده شوند اگر سرپرست آنها یکی باشد ناقل بیماری های خاصی مثل لکوز خواهند بود.خوراکی که از منابع قابل اعتماد برای بلدرچین ها تهیه می شود بهتر است در جاهای خشک نگهداری شود تا مانع رشد کپک ها شود.مانع ورود جانوران موذی که می توانند ناقل بیماری باشند، شوید و حتی الامکان، سعی کنید از این پرندگان مرتب دیدن کنید تا اگر مواردی از قبیل لرزش، ناتوانی در راه رفتن و کز کردن این پرندگان را مشاهده کردید سریع از سایر پرندگان جدا کنید و از دکتر دامپزشک بخواهید که آنها را معاینه کند.
بیماری کانی بالیسمز
وقتی در بین پرندگان یک بیماری شایع می شود پرورش دهندگان و صاحب مزارع بزرگ بهتر است پرندگان بیمار را ازهم دیگر جدا کنند. کانی بالیسم یک بیماری خاصی است که از طریق خوردن فضولات پرندگانی که مبتلا هستند انتقال می یابد و باعث شیوع این بیماری در سایر پرندگان می شود.
لاشه بلدرچین های بیمار را حتی الامکان بسوزانید و یا با استفاده از آهک دفن کنید و محل نگهداری بلدرچین های بیمار را کاملا ضد عفونی کنید و اقدامات لازم جهت پیشکری از بیماری را انجام دهید. بهتر است انکوباتورهای ضد عفونی شده و جوجه هایی که به تازگی هچ شده اند را در قسمت ضدعفونی شده نگه دارید.
بیماریهای باکتریایی و ویروسی بلدرچین
بلدرچین ژاپنی جزو پرندگان مهاجر و شکاری بوده ظاهرا در ژاپن اهلی شده اند که به صورت تجاری برای تهیه گوشت و تخم آنها و حتی برای تحقیقات علمی پرورش داده می شوند.شاید این طور به نظر آید که در برابر بیماری ها نسبت به سایر پرندگانمقاومت بیشتری داشته باشند ولی حقیقت این است که بلدرچین ژاپنی هم به عفونت های طبیعی که از طریق قارچ ها، مایکوپلاسماها،بکتری ها، انگل ها و سایر بیماری های شایع که پرندگان اهلی را به آن دچار می کند، حساس هستندپس بهتر است آنها را جداگانه از سایر پرندگان پرورش دهید. بلدرچین های ژاپنی به انگل های خارجی مثل کنه ها، شپش ها، کک ها و عفونت های تک سلولی مثل هیستوموناس مله اگریدیس وکوکسیدیا و انگل های داخلی مانند Infundibulum/ Raillietina Echinobothridia / Choanotaenia هتراکیس گالیناروم حساس هستند.
شایع ترین عفونت قارچی در این نوع از بلدرچین ها کاندیدیازیس وآسپرژیلوس و می باشد.بیماری های کلی باسیلوز، سالمونلوز، مایکو پلاسموز و همچنین، اریزیپلاس که از نوع باکتریائی هستند در حالت طبیعی بلدرچین ها را تحت تاثیر قرار می دهد.شیوع پاستورلوز هم در بلدرچین ژاپنی مشاهده گردیده است.خاطر نشان می کنیم بیماری های بلدرچین مثل بیماری مارک، روس سارکوما، انسفالومیلیت پرندگان، برونشیت عفونی، لکوز ، آنفلوانزا، آبله پرندگان ، آنسفالومیلیت شرقی اسب، نیوکاسل، برونشیت، رتیکولواندوتیلوز، و هاری همه و همه ویروسی هستند . بلدرچین های ژاپنی همانند سایر پرندگان اهلی ممکن است دچار کمبودهای غذایی که خود نوعی بیماری است دچار شوند.
بیماری نیوکاسل در بلدرچین
به گفته دو نفر محقق، بلدرچین ها حساسیت کمتری نسبت به سایر پرندگان در برابر بیماری نیوکاسل دارند که در بین بلدرچین ها بیماری شایعی نیست ولی گزارش هایی وجود دارد که خلاف این ادعا را ثابت می کند. شکل بومی از نیوکاسل در بین پرندگان هنگ کنگ که در گستره وسیعی زندگی می کنند وجود دارد و از مدت ها قبل عفونت طبیعی که ازNDV ناشی می شود در آنها مشاهده نشده است. این پژوهشگران عقیده دارند چون تعدادی از این پرندگان وحشی به شیوه تحت بالینی دچار بیماری نیوکاسل می شوند و فاقد بیماری NDV هستند، امکان دارد بلدرچین ها را نیز تحت شرایط محیطی خاص ،ناقل عفونت تحت بالینی بیماری نیوکاسل باشند.
نیوکاسل علائمی از قبیل اسهال، کاهش وزن ، پائین آمدن میزان تولید تخم در گله مادر، عدم کنترل گردن، بال و پا و نشانه های عصبی مثل لرز و فلج شدن پا ، مشخص می گردد. و اما علائم بالینی بیماری نیوکاسل در بلدرچین ها شامل : کز کردن، کسالت ،بی اشتهائی و تلفات ناگهانی که در صورت تداوم این بیماری به مرور زمان شدت پیدا خواهد کرد و اسهال زرد روشن آن در کوتاه مدت، شفاف وآبکی می شود و در نهایت به اسهال غلیظ و سبز رنگ تبدبل می شود را شامل می شود.
بیماری آنفوانزا در بلدرچین
انفولانزا یک بیماری شایع در بین بلدرچین هاست و در باره شایع شدن این بیماری به شکل طبیعی گزارش هایی ثبت شده است. دو تیپ متفاوت از این بیماری وجود دارد تیپ نوع A و نوع C که میزبان آن انسانها هستند.تلفات بیماری آنفولانزا مخصوصا در بلدرچین های مسن تر زیاد است و نسبت تلفات ممکن است بین 10 تا 80 درصد قابل تغییر باشد.در کالبد شکافی پرنده هایی که تلف شده اند علائمی از قیبل کاتارال ، رینوسینوزیت وتجمع خون زیاد در ریه ها، تراکئو برونشیت کاتارال ، متورم شدن روده ها مشاهده شده است.
ویروس آنفلوانزا با آزمایش قابل تشخیص است. تحقیقات در بررسی واکسن های ضد آنفولانزا نشان داده است اگر ایمنی بالا باشد پرندگان دچار تلفات کمتری می شوند و انجام آزمایش های CFT و ELIDA بر روی سرم پرندگان مبتلا کارساز بوده و کمک می کند تا پرندگان مبتلا به این ویروس قابل شناسایی باشند.
عفونت ناشی از ویروس آنفلوانزا باید از بیماری کرونا ویروس، نیوکاسل، عفونت های مایکوپلاسمائی، عفونت های ناشی از ویروس آبله، ، و باکتریائی مثل پاستورلوز باید جدا سازی شوند.
بیماری آبله در بلدرچین
ظاهر شدن علائم این بیماری در بدن معمولا 15 روز طول می کشد و زمان ابتلای آن 40 روز است ولی محیط را تا چندین ماه آلوده می کند.
از علائم این بیماری : تاول زدن بروی پلک و تاج پرنده یا در هر قسمتی از بدن بلدرچین که پوششی از پر ندارد . این تاول ها خیلی زود رشد می کنند و در کنار هم جمع می شوندو رنگ آنها به قهوه ایی تغییر می کند که در نهایت خشک شده و می ریزند.علائم دیگری چون تشکیل مواد پنیری در پلک چشم پرنده، متورم شدن پرده نازک چشم و وجود زخم در دهانش که باعث می شود پرنده نتواند به راحتی تغذیه کند.
اما چطور می شود از آبله پیشگیری کرد؟ رعایت موارد مهم بهداشتی که کمترین هزینه را دارد ، تعبیه سیستم تهویه هوا، ممانعت از ورود جانوران و حشرات موذی به داخل سوله ها، پاک کردن فضولات از محیط زندگی آنها تهیه جیره های مصرفی که قابل بلعیدن هستند، تقویت جیره های غذایی، ضد عفونی کردن مرتب محل زندگی بلدرچین ها و در نهایت واکسینه کردن آنها روش های مهمی در جلوگیری از شیوع این نوع بیماری هاست.جالب است بدانید که تنها ویروس همولوگ به عنوان واکسن بیماری آبله مورد تایید است که از بلدرچین ها را در برابر بیماری آبله محافظت می کند و قابل دسترسی هم می باشد.
نکات کلیدی در پرورش بلدرچین
تهویه مناسب هوا در سالن پرورش بلدرچین
۱. دریچه های تهویه سوله ها را نباید روبروی هم قرار دهیم.
۲. میزان هوای ورودی و خروجی سوله ها بهتر است به نسبت 1به2 ،کنترل شود . برای این کار باید یک فن رو به بالا و پایین در مسیر خروجی و ورودی هوا تعبیه کنید. مخصوصا در 20 روز اول میزان درصد تلفات پرندگان در برابر هوای سرد که باعث سوار شدن پرنده ها روی هم می شود را پایین می آورد.
میزان دمای لازم برای محیطی که بلدرچین را در آن نگه می دارید
بلدرچین ها به تغییر دمای محیط واکنش بیشتری نسبت به تغییر رطوبت انجام می دهند. در شب و بدلیل فعالیت کم دمای بدن بلدرچین ها پایین می آید و در طول روز بخاطر فعالیت بدنی و جنب و جوشی که انجام می دهند بالا می رود. قبل از رسیدن به سن رشد (2 تا 3 هفتگی ) در محیطی با دمای مناسب نگهداری می شوند. اگر می خواهید در پرورش بلدرچین موفق باشید بهتر است آن را از از هر نوع استرسی دور نگه دارید چرا که سبب پایین آمدن میزان تخم و بی نطفه بودن آن می شود.بلدرچین ها را در دمای مناسب و درست (21 تا 38 درجه سانتی گراد که در هر سنی متغیر است) نگهداری کنید و آنرا از جایی به جای دیگر انتقال ندهید چون با بالا و پایین رفتن میزان دما، به آن ها نوعی استرس که به آن استرس دمایی می گویند، وارد می شود و زندگی کوتاه پرنده را تحت تاثیر قرار می دهید.
نور و روشنایی مورد نیاز برای بلدرچین
نور هم اهمیت زیادی در پرورش بلدرچین دارد .بلدرچین ها 23 ساعت از شبانه روز به نور احتیاج دارند چون باعث می شود زودتر به بلوغ جنسی برسند پس اگر می خواهید بلدرچین های بالغ به تخم گذاری مطلوبی برسند باید آنها را حداقل بین 14 تا 16 ساعت در روشنایی مورد نیاز قرار دهید. در ابتدای کار از نور خیلی روشن به میزان (60 تا 70 لوکس ) استفاده کنید و در هفته سوم آن را به 10 لوکس برسانید. وقتی جوجه بلدرچین در سن یک روزگی است، بهترین کار این است که در طول شبانه روز، روشنایی را به مدت یک ساعت قطع کنید و پرنده را به تاریکی عادت دهید تا واکنش خاصی هنگامی که سیستم برق قطع می شود از خود نشان ندهند.
جایی که بلدرچین را نگهداری می کنید
علاوه بر مسائلی که در مورد دمای محیط و نور مورد نیاز برای بلدرچین ها را مورد بررسی قرار دادیم به موضوع مهمتری هم اشاره می کنیم. شاید شما می خواهید، بلدرچین را در جایی غیر از قفس نگه دارید.اگر شما تصمیم دارید که پرنده را در کف زمین پرورش دهید بهترین بستر برای آن کاه خشک و پوشال در جای خشک و عاری از رطوبت است. رطوبت باعث بروز بسیاری از بیماری های عفونی و فلج شدن و حتی قطع شدن پای پرنده می شود. آسپرژیلو یک بیماری تنفسی است که اگر در بین بلدرچین ها شیوع پیدا کند باعث تلف شدن شان می شود چون بلدرچین ها نسبت به پرندگان دیگر به این نوع بیماری حساسیت بیشتری دارند.
جوجه کشی طبیعی از بلدرچین
در طبیعت بلدرچین ماده خیلی زود و در دوره چهل و چند روزه به بلوغ می رسد وخود را برای نگهداری از تخم هایی که گذاشته آماده می کند تا آنها به جوجه تبدیل شوند ولی وقتی هر چیزی را از طبیعت جدا کنیم،دیگر نمی توانیم آن نتیجه مطلوب را کسب کنیم .
اگر شما بلدرچین هایی در خانه دارید که می خواهید به روش طبیعی از آنها جوجه کشی کنید رعایت چند نکته قابل توجه است
اولا باید مرغ مادر آمادگی لازم برای نشستن روی تخم ها را داشته باشد که به این حالت کرچ شدن می گویند. ولی بلدرچین های ماده بخصوص بلدرچین های ژاپنی به دلیل اصلاح نژادی به ندرت کرچ می شوند.
اما چه کارهایی لازم است تا بلدرچین ماده را به حالت کرچ برسانید؟
بهتر است به مدت دو الی 3 روز جنس های نر و ماده را در کنار یکدیگر بگذارید و از روز سوم به بعد آنها را از هم جدا کنید.سپس بلدرچین ماده را به جایی که سایه دارد و یا نسبتا تاریک است انتقال دهید و زیر پاهایش علف های خشک و کاه بریزید بعد از مدتی انگار غریزه طبیعی به سراغش می آید و شروع به لانه سازی با علف های خشک می کند تا بستر خود را برای تخم گذاری آماده کند. پرنده در مدت دو الی سه روز تعداد تخم هایش را به 10 تا 12 عدد می رساند و شروع به کرچ شدن می کند و روی تخم ها می خوابد.یک نکته مهم و قابل توجه این است که بلدرچین کرچ شده را جابه جا نکنید و هرگز نباید به تخم ها دست بزنید و سعی کنید دمای مطلوب را در محیط ایجاد کنید و آب و غذای کافی در اختیار پرنده مادر بگذارید تا کمتر از روی تخم ها بلند شود با رعایت این نکات مهم 75 الی 80 درصد تخم ها به جوجه تبدیل شوند.بعد از گذشت 17 الی 18 روز بلدرچین ماده با تولد جوجه ها آواز مادرانه سر خواهد داد. وقتی جوجه ها سر از تخم بیرون آوردند بهتر است آب و غلات و ارزن های ریز که سرشار از پروتئین است را فراهم کنید تا جوجه ها از آن تغذیه کنند.
اگر در هر حالتی نتوانستید بلدرچین ماده را به حالت کرچ شدن برسانید بهترین روش این است که از پرنده ها و مرغ هایی که جثه ریزی دارند استفاده کنید به این ترتیب که تعدادی تخم نطفه دار را انتخاب کنید و در زیر مرغ های کرچ شده بگذارید تا در یک دوره مشخص به جوجه تبدیل شوند.
کدام نژاد از بلدرچین را برای پرورش انتخاب کنیم؟
نژاد های مختلفی از بلدرچین از قبیل : نژاد کالیفرنیایی، نژاد کانادایی، نژاد ژاپنی ، نژاد کاهگلی، نژاد آفریقایی، نژاد سینه سفید آمریکایی و نژاد معمولی … وجود دارند و مردم بسیاری در سراسر دنیا بلدرچین را با توجه به شرایط آب و هوایی که با آن سازگار دارد پرورش می دهند. نژادی که در ایران به پرورش گوشت و تخم آن مشغول هستند، نژاد ژاپنی و معمولی است که بیشترین سازگاری را منطقه آب و هوایی کشورمان دارد.
انتخاب این نژاد در ایران خاطر این است که نژاد ژاپنی در برابر بیماری ها و شرایط متفاوت محیط، نسبت به سایر نژادهای خود، مقاومت بیشتری دارد و نیز جزو نژادهایی است که از آن برای تخم گذاری ، تولید گوشت و نیز به عنوان مولد استفاده می شود و در واقع یک نژاد چند منظوره و سرسخت به حساب می آید که قابل نگهداری در قفس های کوچک است و هزینه های نگهداری آن ارزانتر تمام می شود.این نژادها در بازه زمانی کوتاهتری (45 روزگی) به بلوغ می رسند و شروع به تخم گذاری می کنند.